### 티벳어 고전문법 10과
초역본이니 한국어번역부는 참고만 하시기 바랍니다.  
[attachment:49]

tibetan-classic-grammar-10
{: .tibetan-classic-grammar}

N|M|티벳어|단어
-----|-----|-----|-----
1|F|སློབ་ཚན་བཅུ་པ།|སློབ་ཚན་ : 수업, 과목  //  བཅུ་པ་ : 열번째, 제 10
2|F|༼   ལྷག་བཅས་བཤད་པ།   ༽|ལྷག་བཅས་ : 연결접사 중 하나, 세 종류의 형태가 있음(ཏེ་  དེ་ སྟེ་ ) // ལྷག་ : 남은, 나머지, 여분, 초과, 지나침, 초과량, 더많이, 초과하다, 넘다,  //  བཅས་ : 포함하다. 있다.
3|S|ལེགས་བཤད་ལྗོན་དབང་ལས།| 
4|C|ཏེ་དེ་སྟེ་གསུམ་ལྷག་བཅས་ཏེ།།|ཏེ་ དེ་ སྟེ་ : *{학째}*의 세 종류 
5|C|ན་ར་ལ་ས་དྲག་མཐར་ཏེ།།| 
6|C|ད་དེ་ག་ང་བ་མ་འ།།| 
7|C|མཐའ་མེད་རྣམས་ལ་ས་སྟེ་འཐོབ།།|རྣམས་ : 모든, 복수형접사
8|S|ཅེས་གསུངས།|ཅེས་ : ~라고[인용접사] //  གསུངས་ : 말하다
9|S|ལྷག་བཅས་ཀྱི་དོན་ནི།| 
10|S|ཚིག་དོན་ལྷག་མ་འདྲེན་པ།|ཚིག་ : 말, 글 //  ལྷག་མ་ : 남은 것, 여분 // འདྲེན་པ། : 이끌다, 이끌어주다 
11|S|ལྷག་བཅས་ཀྱི་ཕྲད་ལ་གསུམ་ཡོད།| 
12|S|ལྷག་བཅས་ཀྱི་ཕྲད་གསུམ་ནི།| 
13|S|ཏེ་  དེ་  སྟེ་གསུམ་མོ།།| 
14|S|ལྷག་བཅས་ཀྱི་ཕྲད་གསུམ་པོ་དེ་རྣམས་རྗེས་འཇུག་གང་གི་རྗེས་སུ་ཐོབ་ཚུལ་ནི།| 
15|S|རྗེས་འཇུག་ ན་  ར་  ལ་  ས་  ད་དྲག་བཅས་ལྔའི་རྗེས་སུ་ཏེ་འཐོབ།|རྗེས་འཇུག་ : 후접자
16|S|རྗེས་འཇུག་ད་ཡིག་རྗེས་སུ་དེ་འཐོབ།| 
17|S|རྗེས་འཇུག   ག་  ང་  བ་  མ་   འ་  མཐའ་མེད་བཅས་དྲུག་གི་རྗེས་སུ་སྟེ་འཐོབ་པ་ཡོན་ནོ།།| 
18|E|༼   ལྷག་བཅས་ཀྱི་རེའུ་མིག   ༽|རེའུ་མིག་ : [레우믹] 분류표, 표, 도표, 지표
19|E|ཨང་  #   རྗེས་འཇུག་  #   ལྷག་བཅས།   #  དཔེར་བརྗོད།| 
20|E|༡  #   ན་  #   ཏེ་  #  སྐད་ཆ་ཉན་ཏེ་གོ  / ཡི་གེ་ལེན་ཏེ་ཀློག|སྐད་ཆ་ : 이야기, 말 // ཉན་ : 듣다 // གོ་ : 들리다. 이해하다.  //   ཡི་གེ་ : 글, 편지  //  ལེན་ : 받다 // ཀློག་ : 읽다
21|E|༢  #   ར་  #   ཏེ་  #   མེ་སྤར་ཏེ་འབར།  /  ཉི་མ་ཤར་ཏེ་འགྲོ|མེ་ : 불 // སྤར་ : 피우다[타동사] // འབར་  : 타오르다, 피어오르다[자동사]   // ཉི་མ་ : 해, 태양 // ཤར་ : 떠오르다. 나타나다, 동쪽 
22|E|༣  #   ལ་  #   ཏེ་   #  འོད་གསལ་ཏེ་མཐོང་། /  ཡི་གེ་ཕུལ་ཏེ་འབྱོར།|འོད་གསལ་ : 빛 // མཐོང་ : 보이다  // ཕུལ་ : 드리다 // འབྱོར་ : 도착하다
23|E|༤   #  ས་  #   ཏེ་  #   སློབ་སྦྱོང་བྱས་ཏེ་ཤེས།  / རི་མོ་བྲིས་ཏེ་བསྐུར།|སློབ་སྦྱོང་ : 공부 // སློབ་སྦྱོང་བྱས་ : 공부하다 // ཤེས་ : 알다 //  རི་མོ་ : 그림 // བྲིས་ : 그렸다 // བསྐུར་ : [미래, 과거형] 보내다
24|E|༥  #   ད་དྲག་  #   ཏེ་  #   བོད་ལ་ཕྱིནད་ཏེ་བསླེབས།  /  སྐད་བསྒྱུརད་ཏེ་དོན་ཤེས།|ད་དྲག་ : ད་ 재접자 // ཕྱིནད་ : 갔다 [འགྲོ་의 과거형, = ཕྱིན་] // བསླེབས་ : 도착하다, 다다르다 //   སྐད་ : 말, 소리 // བསྒྱུརད་ : 옮기다 // སྐད་བསྒྱུརད་ : 통역자, 번역가/ 통역하다, 번역하다 [기본형 སྐད་བསྒྱུརད་པ] 
25|E|༦   #  ད་   #  དེ་   #  སྐད་ཆ་བཤད་དེ་མཐུན་ལམ་བྱེད།  / གདན་ལ་བསྡད་དེ་ངལ་གསོ།|སྐད་ཆ་ : 말, 이야기, 대화 // བཤད་ :  설명하다, 말하다 // སྐད་ཆ་བཤད་ : 이야기 하다, 말을 하다 // མཐུན་ལམ་བྱེད་ : 화합하다 //  གདན་ : 천, 깔개 // བསྡད་ : 앉다, 머물다 // ངལ་གསོ་ : 휴식하다 /ངལ་གསོ་རྒྱབ་པ་ : 휴식하다, 쉬다  // ངལ་ : 어려움, 수고 // གསོ་ : 덜다, 없애다, 회복시키다, 치료하다
26|E|༧  #   ག་  #   སྟེ་   #  དེབ་བཞག་སྟེ་ཕྱིན།  /  ཆུ་བཀག་སྟེ་ཤོར།|བཞག་ : 놓다. 두다.  // ཕྱིན་ : 갔다 //  ཆུ་ : 물 // བཀག་ : 막았다[과거형] // ཤོར་ : 잃다,놓치다, 상실하다 
27|E|༨  #   ང་  #   སྟེ་   #  དངུལ་བཏང་སྟེ་འབྱོར།  /   ལྟད་མོ་མཐོང་སྟེ་དགའ།|དངུལ་ : 은, 돈 // བཏང་ : 보냈다 // འབྱོར་ : 도착하다 //  ལྟད་མོ་ : 볼거리, 구경거리, (연극, 공연, 전시 등의 총칭) // མཐོང་ : 보이다 // དགའ་ : [문어]기쁘다, 즐겁다/ [구어]좋아하다, 사랑하다
28|E|༩   #  བ་  #   སྟེ་  #   ཞིང་བཏབ་སྟེ་སྐྱེས།  /  རས་བཀབ་སྟེ་མི་མཐོང་།|ཞིང་བཏབ་ : 농사짖다 // ཞིང་ : 논, 받 // བཏབ་ : 심다, 뿌리다 // སྐྱེས་ : 생기다, 발생하다 //  རས་བཀབ་ :  // རས་ : 천 // བཀབ་ : 가렸다[과거형] // མི་མཐོང་ : 보이지 않다 
29|E|༡༠   #  འ་  #   སྟེ་   #  རྒྱ་དམར་ཕམ་སྟེ་བྲོས།  / དགྲ་བོ་བཅོམ་སྟེ་རྒྱལ།|རྒྱ་དམར་ : 공산당 // ཕམ་ : [펨] 졌다, 패하였다 [과거형] // བྲོས་ : [과거형] 달아났다, 도망갔다 //  དགྲ་བོ་ : [다오] 적, 원수  // བཅོམ་ : [과거형] 부수었다, 무찔렀다 // རྒྱལ་ : 이기다, 승리하다  // དགྲ་བཅོམ་པ་ : 아라한, 살적 
30|E|༡༡  #   འ་   #  སྟེ་   #  སེམས་དགའ་སྟེ་རྔན་པ་སྤྲད།     ཐུགས་ལ་མངའ་སྟེ་གསུངས།|སེམས་དགའ་ : 기뻐하다, 즐겁다 // རྔན་པ་ : [응옌바] 선물 // ངན་པ་ : [엔바] 나쁜 // སྤྲད་ : [미래형, 과거형] 줄 것이다. 주었다 //  ཐུགས་ : 마음[ སེམས་의 높임말], 붓다와 보살, 큰스승들의 마음 지칭 // མངའ་ : [문어] 가지시다.
31|E|༡༢   #  མཐའ་མེད   #  སྟེ་  #   གཟུགས་པོ་ན་སྟེ་སྨན་ཁང་ལ་ཕྱིན། /  ཉི་མ་ཚ་སྟེ་ཆུ་གྲང་བཏུང་།|གཟུགས་པོ་ : [구어] 몸 // ན་ : 아프다 //  སྨན་ཁང་ : 병원 // ཉི་མ་ : 해, 태양 // ཚ་ : 뜨거운 // ཆུ་གྲང་ : 찬물 // གྲང་ : 찬, 차가운  // བཏུང་ : 마시다
32|S|ལྷག་བཅས་ཀྱི་ཕྲད་དེ་རྣམས་དོན་གསུམ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན།|འཇུག་པ་ : 들어가다, 속하다  
33|S|དོན་གསུམ་ནི།| 
34|S|མཚམས་སྦྱོར་ལྷག་བཅས།|མཚམས་ : 가끔, 잠시, 경계(영역), 틈 //  སྦྱོར་ : 붙다, 붙이다 
35|S|དམ་བཅའ་ལྷག་བཅས།|དམ་བཅའ་ : [담자] 내용, 주장, 주제, 전제, 약속, 서약, 서문, 서언
36|S|གཞན་འདྲེན་ལྷག་བཅས་རྣམས་སོ།།|གཞན་ : 다른, 타인, 다른 것 // འདྲེན་ : 이끌다, 이끌어주다, 끌어내다 // 
37|S|མཚམས་སྦྱོར་ལྷག་བཅས་ཀྱི་དོན་ནི།| 
38|S|ནས་ཡིག་གི་དོན་དག་སྟོན་ཚུལ་དང་འདྲ་ཞིང་།|ནས་ : ~하고서, ~하고나서 // དོན་དག་ : 의미, 목적, 의도 // སྟོན་ : 보이다, 보여주다 // ཚུལ་ : 방식   // འདྲ་ : 비슷한, 닮다 // ཞིང་ :  connective particle; sometimes accompanying particle: and; or
39|S|ཚིག་སྔ་ཕྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ།|ཚིག་སྔ་ཕྱི་ : 말의 전후 // སྔ་མ་ : 전자 // ཕྱི་མ་ : 후자 // མཚམས་སྦྱོར་བ་ : 말을 연결한다
40|S|དམ་བཅའ་ལྷག་བཅས་ཀྱི་དོན་ནི།| 
41|S|ཚིག་སྔ་མ་དམ་བཅས་པ་དེའི་གསལ་བྱེད་དུ་ཚིག་ཕྱི་མ་འདྲེན་པ།|ཚིག་སྔ་མ་ : 앞의 말 // དམ་བཅས་པ་ : 주장함, 주장하다, 약속하다 // གསལ་བྱེད་ : 밝음, 명료함, 분명함 // ཚིག་ཕྱི་མ་ : 뒤의 말 // འདྲེན་ : 이끌다, 이끌어주다, 끌어내다 
42|S|གཞན་འདྲེན་ལྷག་བཅས་ཀྱི་དོན་ནི།| 
43|S|མཚམས་སྦྱོར་དང་དམ་བཅའ་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པར་ཚིག་ལྷག་མ་གཞན་ཡོད་ཙམ་འདྲེན་པ།|གཉིས་ཀ་ : 둘다, 양쪽,양자, 양쪽 다
44|S|དམ་བཅའ་ལྷག་བཅས་ལ་ནང་གསེས་ཀྱི་དབྱེ་བ་བཞི་ཡོད།|ནང་གསེས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ : 포함되는 종류들 
45|S|བཞི་ནི།|བཞི་ནི།
46|S|དབྱེ་བ་འདྲེན་པ།| 
47|S|གཏན་ཚིགས་འདྲེན་པ།|གཏན་ཚིགས་ : 이유
48|S|ངེས་ཚིག་འདྲེན་པ།|ངེས་ཚིག་ : 설명, 어원 설명, 단어 설명
49|S|རྒྱས་བཤད་འདྲེན་པ་རྣམས་སོ།།|རྒྱས་བཤད་ : 자세하게 설명함, 자세히 설명하다 
50|S|དབྱེ་བ་འདྲེེན་པའི་དོན་ནི།| 
51|S|དབྱེ་གཞི་གཅིག་ལས་བྱེ་བྲག་དུ་མ་འདྲེན་པ།|དབྱེ་གཞི་ : [예시] 분류의 기초(근원, 바탕) བྱེ་བྲག་ : 특수한, 특별한  // དུ་མ་ : 많은 
52|S|གཏན་ཚིགས་འདྲེན་པའི་དོན་ནི།| 
53|S|རྒྱུ་མཚན་འདྲེན་པ།|རྒྱུ་མཚན་ : 원인, 이유
54|S|ངེས་ཚིགས་འདྲེན་པའི་དོན་ནི།| 
55|S|བརྗོད་གཞི་སྔ་མ་དེ་ལ་སྒྲ་བཤད་འདྲེན་པ།|བརྗོད་གཞི་ : 주제, 전제 // སྔ་མ་ : 전의, 전자, 이전의 // སྒྲ་བཤད་ : 어원설명 
56|S|རྒྱས་བཤད་འདྲེན་པའི་དོན་ནི།| 
57|S|བཤད་བྱ་རྒྱས་པ་འདྲེན་པའོ།།|བཤད་བྱ་ : 논의의 대상 // རྒྱས་པ་ : 자세히, 풍부하게, 
58|E|༼   ལྷག་བཅས་དོན་སྦྱོར་གྱི་རེའུ་མིག   ༽| 
59|E|མཚམས་སྦྱོར་ལྷག་བཅས་ཀྱི་དཔེར་བརྗོད།    | 
60|E|༡༽   སློབ་གྲྭར་ཕྱིན་ཏེ་སློབ་སྦྱོང་བྱེད། | 
61|E|༢༽   བསླབ་བྱ་ཉན་ཏེ་ལག་ལེན་བསྟར། |བསླབ་བྱ་ : 교훈, 조언 // ལག་ལེན་ : 실천, 시행 // ལག་ལེན་བསྟར་ : 실천하다, 실행하다 // ཉན་ : 듣다
62|E|༣༽  སྔ་དྲོ་ལངས་ཏེ་ཁ་བཏོན་བྱེད།  |སྔ་དྲོ་ : 아침 // ལངས་ : ལང་의 과거형. 일어나다. 떠오르다. 나타나다 //  ཁ་བཏོན་ : 기도. 암송. 염송. 독송. [유의어] ཁ་ཏོན་ // ཁ་ཏོན་: 기도. 암송. 염송. 독송.  [유의어] ཁ་བཏོན་ // བཏོན་ : 암송하다. 독송하다. 염송하다. 내쫒다. 쫒아내다. 축출하다. 가져오다. 초래하다. [미래] གདོན། [현재]འདོན། [과거]བཏོནད། [명령]ཐོནད། // ཁ་བཏོན་བྱེད་ : 기도하다. 암송하다. 염송하다. 독송하다. [유의어]ཁ་ཏོན་བྱང་བ་ // ཁ་ཏོན་བྱང་བ་ : 기도하다. 암송하다. 염송하다. 독송하다. [유의어] ཁ་བཏོན་བྱེད་ //   
63|E|༤༽  ཡིག་ཚད་བཏང་སྟེ་གུང་སེང་ཕྱིན།| ཡིག་ཚད་ : 시험 // ཡིག་ཚད་བཏང་ : 시험치다 // གུང་སེང་ : 휴일, 휴가, 방학 //
64|E|དམ་བཅའ་ལྷག་བཅས་ཀྱི་དཔེར་བརྗོད། |མེ་ཏོག་པདྨ་ : [메똑빼마]연꽃 // ཆུ་སྐྱེས་ : 수생, 연꽃의 다른 말 // པས་ : [주격]~이/가, [도구격접사]~으로, [원인]~이기 때문 //
65|E|༡༽ དབྱེ་བ་འདྲེན་པ།  #  དཀོན་མཆོག་ལ་གསུམ་ཡོད་དེ།  སངས་རྒྱས་དང་།  ཚོས་དང་།  དགེ་འདུན་ནོ།   | 
66|E|༢༽  གཏན་ཚིགས་འདྲེན་པ། #  དུ་ལྡན་ལ་ལ་མེ་ཡོད་དེ།  དུ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར།   | 
67|E|༣༽  ངེས་ཚིག་འདྲེན་པ། # མེ་ཏོག་པདྨ་ནི་ཆུ་སྐྱེས་ཏེ།  ཆུ་ནང་སྐྱེས་པས་སོ།།   | 
68|E|༤༽  རྒྱས་བཤད་འདྲེན་པ། #  བོད་རྒྱ་གཉིས་ནི་སོ་སོ་སྟེ།  སྐད་ཡིག  ཟས་གོས།  མི་རིགས།  གོམས་གཤིས།  རྒྱལ་རབས་ལོ་རྒྱུས་སོགས་གང་ཅིའི་ཐད་ནས་མི་འདྲ་བའི་རྣམ་པ་གསལ་པོ་ཡོད།| བོད་རྒྱ་ : 티벳과 중국 // སོ་སོ་ : 각각, 별개 //  སྐད་ཡིག་ : 언어 // ཟས་གོས་ : 의복 // མི་རིགས་ : 종족, 인종 // གོམས་གཤིས : 습관. 관습 // རྒྱལ་རབས་ : 왕조. 왕조 // ལོ་རྒྱུས་ : 연대기. 사료. 역사. 전설  // སོགས་ : 기타 등등 // གང་ཅིའི་ཐད་ནས་ : 모든 면에서. 모든 점에서 // མི་འདྲ་བ་ : 닮지 않은. 같지 않은. 비슷하지 않은. 다른. 상이한 // འདྲ་བ་ : 닮은. 비슷한. 같은. 동일한 // རྣམ་པ་ : 형태, 모습  // གསལ་པོ་ : 분명한, 명료한 
69|E|གཞན་འདྲེན་ལྷག་བཅས་ཀྱི་དཔེར་བརྗོད།| 
70|E|༡༽   བོད་རིགས་བོད་ནང་སྐྱིད་པ་སྟེ་རྒྱ་རིགས་རྒྱ་ཡུལ་ནང་ལ་སྐྱིད།|སྐྱིད་པ་ : 편안하다. 만족하다. 행복하다 // 
71|E|༢༽   ཁང་པའི་སྟེང་ན་ལྷ་ཁང་སྟེ་ཁང་པའི་འོག་ན་བ་ཁང་ཡོད།|སྟེང་ན་: 위에 // འོག་ན་: 아래에 // ལྷ་ཁང་: 사원 // བ་ཁང་ : 축사
72|E|༣༽   བོད་ཀྱི་བདག་པོ་བོད་པ་སྟེ་རྒྱ་ནག་བདག་པོ་རྒྱ་མི་ཡིན།|བདག་པོ་ : 주인. 소유권. 통치권
73|E|༤༽  ཤར་གྱི་ཕྱོགས་ན་ཤར་པ་སྟེ་ལྷོ་ཡི་ཕྱོགས་ན་ལྷོ་པའོ།། |ཤར་ : 동 // ཕྱོགས་: 쪽. 방향 // ཤར་པ་ : 동부지방. 동인 // ལྷོ་: 남 // ལྷོ་པ་: 남인. 남부지방